25 Jan Hajde da pričamo o surogat majkama
Posted at 09:30h
in Biljžnica
Neplodnost – tabu tema? Više NE!
Hajde da pričamo o surogat majkama
Surogat majčinstvo, odnosno rađanje za drugog, trebalo bi da bude pravno regulisano u Crnoj Gori, po primjerima zemalja iz regiona kako bi se odnosi između majke koja će nositi i roditi dijete za drugu ženu i njenog supružnika ili vanbračnih partnera koji će preuzeti dijete posle rođenja, biti zakonski uredjeno Ugovorom.
Obzirom da smo Prva organizacija i po prvi put otvaramo temu Surogat majčinstva u Crnoj Gori želimo da pružimo pomoć i učestvujemo prilikom implementacije Zakona koja bi bila na obostrano zadovoljstvo naše Fondacije, ostalih udruženja i gradjana Crne Gore.
Taj Ugovor o surogat majčinstvu bi ovjeravale institucije Crne Gore, Sud, Opština ili notari a pored ostalog regulisao bi i visinu naknade razumnih troškova izazvanih nošenjem i rađanjem za drugog koje bi se dozvolilo samo ukoliko žena ne može da zatrudni prirodnim putem.
Ta značajna novina bi trebala biti unešena u Zakon o medicinski potpomognutoj oplodnji. Zatim dalji koraci u donošenju i inplementaciji Zakona o surogat majčinstvu na Skupštini u cilju ostvarivanja odnosno proširivanja Prava Ustavom zagaranovanog, prava na zasnivanje porodice, u slučaju kada se porodica ne može zasnovati na drugi način, ni prirodnim putem, ni drugim postupcima medicinski potpomognutog začeća.
Za ovaj način zasnivanja porodice je izuzetno važno to što bi bar jedan od supružnika, ili vanbračnih partnera, bio biološki odnosno genetski roditelj djeteta, a moguće je da to budu i oba i zbog toga ne može se porediti sa usvajanjem. Ujedno bi pomoglo parovima i uštedjelo vrijeme i strpljenje oko procesa usvajanja djeteta u Crnoj Gori.
Prednosti ovog načina zasnivanja roditeljskog odnosa su višestruke, jer pored omogućavanja neplodnoj ženi da uz pomoć druge žene, koja na to dobrovoljno pristane, postane majka djeteta, tu su u pitanju i uštede finansijske prirode, kao i šansa ženama koje su već majke sa najmanje dvoje djece da dobiju finansijsku naknadu. Stimulisale bi se time marginalizovane grupa žena u Crnoj Gori koja su materijalno i finansijski ugrožene.
Rađanje za drugog ne bi moglo da se koristi ukoliko ne postoje medicinski razlozi zbog kojih jedna žena ne može prirodnim putem da zatrudni ili rodi dijete.
Ne bi moglo da se koristi u slučaju da nema smetnji ili kada iz medicinskih razloga nije poželjno da žena nosi i rodi dijete, na primjer zbog prenosa naslednih bolesti na dijete.
Odnosi između majke koja će nositi i roditi dijete za drugog i supružnika ili vanbračnih partnera koji će preuzeti dijete posle rođenja, uređivali bi se Ugovorom, koji bi bio ovjeren od ranije navedenih institucija.
Ugovor ne bi bio dozvoljen između bliskih srodnika između kojih nije dozvoljeno sklapanje braka, ali pošto u uporednom pravu ima i suprotnih rješenja kreatori prednacrta Zakona bi trebali ostaviti otvorena pitanja, u vidu alternartive.
Tako bi mogla da bude predviđena i mogućnost da Ugovor bude zaključen između bliskih srodnika ukoliko se radi o “potpunoj, gestacijskoj surogaciji – kada se za oplodnju koriste isključivo oplodne ćelije budućih roditelja”.
Ugovorom bi trebalo da bude ugovorena i visina naknade razumnih troškova izazvanih nošenjem i rađanjem za drugog, kao što su troškovi za surogat majku, gubitak zarade, medicinskih usluga, smještaja, posebne ili pojačane ishrane surogat majke, obezbedjenje klinike i drugih medicinskih uslova praćenja trudnoće i slično.
Pored toga, radne grupe, udruženja Fondacija I ja imam pravo da budem mama, koje bi se oformile na izradi nacrtu Zakona o surogat majčinstvu kao i ostala tijela i organizacije treba da imaju u vidu da medicinska dostignuća treba da služe čovjeku i njegovoj dobrobiti, što bi ovdje bio najočigledniji slučaj.
Rađanje za drugog se sprovodi u Rusiji, Ukrajini, Gruziji, Grčkoj, Izraelu, Engleskoj, Belgiji, Holandiji, Indiji, u pojedinim državama SAD i Australije, u Kanadi i drugim.
Cijena jednog paketa “dijete dobijeno uz procesa surogat majčinstva” u Ukrajini košta 68000 eura.